Bruce is de naam van het door ons ontwikkelde videosysteem waarmee we de zeebodem filmen. Het stelt ons in staat om live de zeebodem te bekijken en de verspreiding te bestuderen van grote dieren die op of vlakbij de zeebodem leven. We vonden schitterende kokerworm riffen gevormd door Sabellaria spinulosa!
In de voorgaande blog onderzochten we het sediment met boxcores en de SPI camera. Deze beide methoden laten je een klein stukje van de zeebodem onderzoeken in groot detail. Voor de akoestische methoden is het precies andersom; daar wordt een groot gebied onderzocht, maar in minder detail. De akoestische kaarten geven daarnaast een abstracte voorstelling van de bodem, die soms best lastig te interpreteren is. Zo wordt bijvoorbeeld een onregelmatigheid in de zeebodem getoond, maar wat dit veroorzaakt blijft onbekend.
De bevindingen van de hierboven beschreven methoden kunnen worden gevalideerd door met een camera naar diezelfde zeebodem te kijken. Door direct de omgeving te observeren kan je de verwachtte bodemstructuren, sediment types en dieren op en bij de bodem bestuderen. Is het hele gebied modderig zoals de box core laat zien? Of hebben we toevallig een monster genomen in het modderigste stukje in een verder zanderige bodem. Wordt de onregelmatigheid van de zeebodem daadwerkelijk veroorzaakt door een scheepswrak, of is het een grote groep stenen bij elkaar?
Als trotse eigenaren van ons camera systeem ‘Bruce’ lieten we hem graag te water op de Bruine Bank. Bruce heeft twee camera’s: een HD-video camera voor filmen en een full-frame spiegelreflex camera die foto’s maakt. In alle video’s en foto’s staan ook twee laser punten. Deze hebben een bekende afstand, waardoor laterde afmetingen van de waargenomen zaken kunnen worden bepaald. Daarnaast heeft Bruce acht ledlampen, die zorgen dat er genoeg licht op de zeebodem valt om foto’s en video’s te maken.
Na enkele testen waren de optimale camera-instellingen gevonden en startten we het filmen bij de verschillende boxcore locaties. Elk transect was een rechte lijn van 150 meter, waarbij de boxcore locatie in het midden van het transect lag. We vonden dat de toppen van de zandbank uit zand bestonden, terwijl de troggen juist stenen en schelpen op de bodem hadden liggen.
Ook vonden we spectaculair leven! Rode zeebarbelen (Mullus surmuletus), pitvissen (Callionymus spp.), zeesterren (Asterias rubens), slangsterren (Ophiuroidea), heremietkreeften (Pagurus bernhardus), Sabellaria spinulosa riffen en zelfs een hondshaai (Scyliorhinus canicula) werden gespot. De top van de zandbank (Figuur 4) leek veel minder rijk aan leven dan de diepere troggen (Figuur 5).
Sabellaria spinulosa is een kokerworm die zelf zijn kokertje bouwt door zand aan elkaar te lijmen (vandaar dat ze ook wel zandkokerworm worden genoemd). Als duizenden kokertjes aan elkaar worden gebouwd ontstaat er een rif. Deze riffen zijn harde 3D structuren, die voor structuur en een harde ondergrond zorgen in het anders vlakke, zanderige landschap. Deze riffen bieden zo een beschutte plek voor andere dieren (Figuur 6). Als dieren een nieuw habitat creëren, zoals deze zandkokerworm, dan worden die dieren “ecosystem engineers” genoemd. Ecosystem engineers zijn belangrijk, omdat ze vaak de biodiversiteit in een gebied verhogen. De kokers voelen vrij hard aan (Figuur 7), maar gaan snel kapot als ze ruig worden behandeld. Bodemvisserij, wat regelmatig voorkomt op de Bruine Bank, zou hierdoor de riffen kunnen beschadigen, waardoor ze niet kunnen uitgroeien tot nog grotere riffen. Analyse van de verzamelde beelden kan ons hopelijk meer vertellen over de functie van de riffen in het systeem en de impact van menselijke activiteiten op de biodiversiteit van de omgeving.