Op woensdag 16 Augustus zijn de drie PhD studenten uit het DISCLOSE project weer terug aan land van hun OCEANA-expeditie op de Noordzee. De expeditie was zeer succesvol: Sarah heeft op 13 verschillende locaties bodemmonsters kunnen nemen voor onderzoek naar het bodemleven en bodemsamenstelling. Karin heeft voor het eerst haar nieuw-ontwikkelde onderwater video-sleepsysteem kunnen gebruiken op de Noordzee. En Leo heeft meer dan 500 GB aan akoestische data verzameld met zowel de Side Scan Sonar (SSS) als de multi-beam echo-sounder (MBES) techniek. Alle gegevens voor het DISCLOSE project zijn zo verzameld dat alle technieken op dezelfde locatie werden toegepast. De bodemmonsters vallen dus binnen de videotransecten, en die liggen weer binnen de banen van de SSS en de MBES. Nu, terug aan de wal, moeten de gegevens verwerkt en geanalyseerd worden, om van de verschillende plekken in de Noordzee een profiel van de bodem en het bijbehorende leven te kunnen maken.
Tijdens de expeditie hebben de OCEANA-leden een (Engelstalige) blog bijgehouden, om hun werk en ervaringen te delen met de rest van de wereld. Alle blogs zijn beschikbaar op de OCEANA website. Onze DISCLOSE PhDs werd gevraagd om, voor een dag, ook zo’n blog te schrijven. Vertalingen van onze blogs staan hieronder. website.
Blog Leo Koop (zondag 31 augustus):
Een van de weinige dingen die ’s nachts kunnen worden gedaan tijdens een onderzoeksreis is het scannen van de zeebodem met akoestische technieken. Vannacht echter, reizen we naar een nieuwe onderzoeksplek, ten noorden van de Bruine Bank. Dit betekent dat ik vannacht mooi de tijd heb om de verzamelde gegevens van afgelopen week te ordenen. Ik heb immers toch al een nachtritme en kan vannacht geen nieuwe gegevens verzamelen. Voor het ordenen van de gegevens maak ik aantekeningen zodat ik later, over enkele maanden, snel de juiste bestanden kan vinden. Ook voer ik een snelle check uit om de kwaliteit van de gegevens te controleren. Alle akoestische data die we op deze reis hebben verzameld, meer dan 500 GB, bevat zowel bathymetrie (waterdiepte), backscatter (weerkaatsing) en de informatie van de SSS. De akoestische data kan gebruikt worden om karakteristieken van de zeebodem te bepalen. Ook kunnen specifieke profielen van deze karakteristieken gekoppeld worden aan de gedetailleerde gegevens van de bodemmonsters en de videotransecten. Door deze koppeling is het later in het project mogelijk alleen door akoestische gegevens een beeld te krijgen van de sedimenteigenschappen en leefgemeenschappen op de Noordzeebodem. De gegevens van de bodemmonsters en videotransecten kunnen dan op basis van de akoestische data worden geëxtrapoleerd naar grotere gebieden.
Blog Karin van der Reijden (zaterdag 12 augustus):
Vandaag was gevuld met het nemen van onderwater foto’s en video’s. We startten de ochtend met het maken van foto’s van het sediment met een SPI (Sediment Profile Image). Hierbij maakt een camera die de zeebodem wordt ingeduwd een foto van het sedimentprofiel. Zo krijgen we een idee van de structuur van de zeebodem, en of er bijvoorbeeld verschillende lagen aanwezig zijn. Twee locaties in het gebied bij de Doggersbank werden met deze techniek bezocht. Daarna was het tijd voor de ROV. Dit is een op afstand bedienbare onderwaterrobot met camera.
De ROV is drie keer te water gelaten. De eerste ‘duik’ was in hetzelfde gebied als waar de laatste SPI-foto’s waren genomen. Hier zagen we een zandbodem waar wat schelpengruis op lag. Hier waren heel veel platvissen aanwezig. De tweede locatie was heel anders; we bezochten een scheepswrak! Het harde substraat van het wrak bood houvast voor grote kolonies dodemansduim (zacht koraal) en mosdiertjes (Bryozoa). Beide dienen onder andere ook als voedselbron voor meerdere mooi-gekleurde naaktslak soorten. Ook zagen we kabeljauw en leng die zich verscholen in het wrak. Voor de derde ‘duik’ werd een plek bezocht op de centrale oester gronden. De bodem hier bestond vooral uit modder, en we hebben maar weinig dieren gezien.
Blog Sarah O’Flynn (vrijdag 11 augustus):
Ik moet zeggen dat ik heel erg geniet van ons avontuur aan boord van de Neptune. Het is superfijn om te werken met zo’n bemanning. Als onderzoeker bij het Nederlandse Instituut voor Zeeonderzoek (NIOZ) ben ik geïnteresseerd in de verspreiding, structuur en het functioneren van dieren die op de zeebodem leven (mariene macrofauna). Ik focus me op het Nederlandse deel van de Noordzee. Samen met OCEANA combineren Leo, Karin en ik akoestische, visuele en bodembemonsteringtechnieken om onze kennis van de zeebodem en het bijbehorende leven in dit deel van de Noordzee te verbeteren. De volgende stap als ik weer aan land sta is dat ik mijn bodemmonsters zal onderzoeken in het lab, waarbij ik alle aanwezige soorten probeer te identificeren. Daarnaast beschrijf ik van alle soorten de verschillende eigenschappen die ze bezitten. Werk dat vele uren achter een microscoop zal omvatten…