Het voorkomen van verschillende typen leefgebieden op de zeebodem kan worden voorspeld aan de hand van omgeveningsfactoren. Waterdiepte en sedimenttype zijn omgevingsvariabelen die in grote mate de verspreiding van leefgebieden en het hiermee gekoppelde bodemleven voorspellen. De lokale fysische en chemische omstandigheden in combinatie met verstoring door menselijke activiteit kunnen ook invloed hebben op de verspreiding van een leefgebied. De verschillende omgevingsfactoren zijn op een grote schaal (vierkante km’s) redelijk goed bekend uit diverse internationale projecten; deze resultaten zijn vertaald naar leefgebiedkaarten op een zelfde grote schaal. Op een kleine schaal (enkele tientallen meters) zijn de effecten van deze omgevingsfactoren echter niet bekend. Dit deelproject wil inzicht geven in de verspreiding van leefgebieden op de zeebodem op een veel kleinere schaal dan momenteel gebeurt (enkele honderden vierkante meters).
Naast de reeds bestaande gegevens, verzamelen we in dit deelproject ook nieuwe gegevens over de zeebodem. Dit doen we met een nieuw ontworpen sleepcamerasysteem (‘TowCam’, ontwikkeld naar het voorbeeld van een sleepsysteem gebruikt door de universiteit van Plymouth), met als doel om te verifiëren of de leefgebieden die op basis van de gegevens uit het eerste deelproject en de omgevingsfactoren verwacht worden, ook echt op die plek voorkomen. Ook gaan we kijken naar paren onderwatertransecten, waarbij elk transect in een paar gelijk is wat betreft omgevingsfactoren en dus naar verwachting dezelfde leefgemeenschappen zal herbergen, maar zal verschillen in de hoeveelheid menselijke activiteit. Op deze manier kunnen we de effecten van menselijk activiteiten op de zeebodem te bepalen, zodat we leefgebieden die gevoelig zijn voor verstoring hierdoor kunnen identificeren en lokaliseren.
Om op een dergelijke kleine schaal te werken is het cruciaal om de locatie van de cameratransecten goed in te schatten in relatie tot omgevingsfactoren en menselijk activiteiten. Dit is mogelijk door het gebruik van de zeer gedetailleerde kaarten verkregen met akoestische scantechnieken (multibeam) uit het eerste deelproject. Met onderwatervideo kunnen we een groot deel van de leefgemeenschap in kaart brengen, maar de dieren in de bodem (schelpdieren, wormen) blijven verborgen. Deze dieren zijn ook zeer belangrijk voor de leefgemeenschap. De bodemmonsters uit het derde deelproject zorgen ervoor dat onze analyse van de leefgemeenschappen en leefgebieden zo compleet mogelijk wordt.
Het eindresultaat van dit deelproject is een leefgebiedenkaart met een hoge resolutie van het Nederlands Continentaal Plat. De leefgebieden zijn geclassificeerd naar omgevingsfactoren en menselijk gebruik. De kaart zal ook de verwachte kwetsbare gebieden laten zien, en kwetsbare leefgebieden die het potentieel hebben om te herstellen bij verminderd menselijk gebruik. De leefgebiedenkaart zal beschikbaar gemaakt worden als interactieve webapplicatie voor een breed publiek.